ÇİFTEHANLAR CAMİİNİN BÖLÜMLERİ

İlk dört bölümde çiftehanlar camiinin süslemelerine değinmiştik. Beşinci ve son bölümde ise camimizi meydana getiren bölümleri tek tek tanımaya çalışacağız. İlk olarak camimizin yapı şeklini tanıyalım :

Kırkağaç Çiftehanlar Camii; diktörtgen bir  yapıdır. Doğu- Batı yönünde genişliği 13 metre 70 santim, Kuzey-güney yönünde uzunluğu ise 15 metre 80 santimetredir. Bu uzunluğa son cemeat yeride dahildir. Camimizin ilkyapıldığı yıllarda son cemeat yeri her yönüyle tamamen açık durumdaydı, son cemeat yerinin, bu yönde genişliği ise sadece 3 metre 50 santimetredir. Son cemeat yerini dikkate almadığımızda ana bina neredeyse kare bir yapıdır. Camimizin yüksekliği ise yer yüzeyi sebebiyle her yönde değişiklik göstersede ortalama yükseklik tabandan saçak altına kadar 7 metre kadardır. Bu ölçülerde bir-iki santim kadar farklılık görülebilir. Camimizde yapı malzemesi olarak taş kullanılmıştır. İki kat olarak tasarlanan binanın altı boştur.İki Katın birleştiği hizaya, binanın dışından çepeçevre kuşatan taş bir kuşak yerleştirilmiştir. Bu boşluk tüm Osmanlı Camilerinde kullanılan yöntemdir, bundan amaç yapıları depremlere karşı daha sağlam olarak inşa etme düşüncesidir. Bu sebeple temel oldukça derin tutulmuştur. Tüm duvar işlemelerinde kesme taş kullanılmış, aralarında ise ağaç destekler kullanılarak binanın depreme mukavvemeti arttırılmıştır.Çatı ise ahşap malzeme üzerine kiremit kaplanarak örtülmüştür. Camimizin tüm kapalı alanlarında aynı anda 300 kişi namaz kılabilmektedir. Günümüzde elektirik ile aydınlatılan caminin ilk yıllarında yakıt olarak zeytin yağının  kullanıldığı kandiller bulunurdu. Kandillerin asıldığı halkaları tavanda görebiliriz. Bu zeytin yağlarının depolandığı toprak küpler halâ camimizde muhafaza edilmektedir.

Camimizin Genel Görüntüsü

Minare Hakkında Genel Bilgi :

Minare altı geniş ve üste doğru çıkıldıkça daralan silindir şeklindedir. Minarenin alt genişliği 5 metre 27 santim, üstte ise genişliği 4 metre 72 santimetredir. Minarenin külağı hariç  kaide yüksekliği 11 metre 16 santimetre, külahı ile beraber ise 14 metre kadardır.Külah kısmının üzeri kurşun levhalar ile kaplanmıştır. Külahın ucunda ise minarelerin vazgeçilmezi ve islamiyetin sembolü olan hilal işlemeli alem bulunmaktadır.Minaremizin şerefesine kadar 62 basamak vardır. Buradan yukarı ise kaide ucuna kadar 7 basamak daha bulunur. Minaremiz tuğla ile beraber kesme taş kullanılarak inşa edilmiştir. Şerefe balkonu; ezan okuyan görevlilerin rahat etmeleri için oldukça geniş tutulmuştur. Minare duvarı boyunca yukarıya çıkanların önlerini görmeleri için, ışık girmesi amaçlanan küçük küçük pencereler bırakılmıştır. Minare ilk yapıldığı şeklini muhafaza ederek günümüze ulaşmıştır.

Minarenin genel görünümü

Minarenin girişi

Camimizin Şadırvanı :

Ne yazık ki camimizin şadırvanı önceki yıllarda yol genişletme çalışmalarına kurban edilmiştir. Bu şadırvandan geriye ne bir resim nede bir işaret kalmıştır. Kalan ise  yaşlılardan bana aktarılan bilgilerdir. Bu bilgilere göre şadırvan, caminin  kuzey batı yönünde bulunuyordu, altı kurnası olan üstü kurşun örtüyle kaplı bir şekildeydi. Gümüzde ise cemeatin abdest alabilmesi için caminin ön duvarına  kurnalar takılmıştır.

Günümüzdeki Şadırvan

Son Cemeat yeri :

Caminin ilk yapıldığı yıllarda tamamiyle açık olan son cemeat  yerinin  günümüzde etrafı kapalıdır. Beş kubbe ile süslenmiştir. Ortadaki hariç, diğerleri çukur kubbe tarzındadır.Son cemeat yerinin kuzey duvarında  küçük bir mihrapta bulunmaktadır. Son cemeat yerinde iki saf bulunur. Önceki yıllarda son cemeat yerine küçük bir cami odası inşa edilmiştir.  Bu oda şimdi depo olarak kullanılmaktadır. Son cemeat yerine açılan ana kapının girişinde, iki direk üzerinde yükselen yağmur kubbesi vardır.

Son Cemeat Yerinin görüntüsü

Kadınlar Mahfili :

Caminin en güzel yerlerinde biridir. Öylesine ince bir işçilik kullanılarak inşa edilmiştir ki  caminin içine ilk defa giren bir kişinin farkına varması çok zordur. Üç yönde duvarlara balkon şeklinde çıkıntılar ilave edilmesiyle meydana gelmiştir. Bu kısmın etekleri ise daha önce anlattığımız resimler ile süslenmiştir. Bu mahfilde yaklaşık 50 kişi aynı anda ibadet edebilmektedir. Daha çok cemeatin kalabalık olduğu cuma ve bayram namazlarında kullanıldığı gibi, mevlüt okunmalarında ise kadınlar bu kısma çıkarak mevlüdü dinlerler. Buraya caminin içindeki bir ahşap merdiven vasıtasıyla çıkılır.

merdiven ve Kadınlar Mahfilinden bir bölüm

Müezzin Mahfili :

Camide görevli müezzinin cemeate sesini daha rahat duyura bilmesi için ayrılan kısımdır. Camimizin müezzin mahfili günümüzde üzerinde en çok değişiklik yapılan kısımdır. Resimde ki en son değiştirilmiş  durumudur.

Müezzin Mahfilinin görüntüsü

Mihrab :

İmam efendilerin cemeate namazı kıldırmak için geçtkleri bölümdür. Çiftehanlar caminin en güzel bölümlerinin başında gelir. Mihrabın iki yanında sütün bulunur, bu sütunların başları alçı işleme ile süslenmiştir. Yine mihrabın üstünde  motifler ile süslenmiş taş perdeler sarkmaktadır. Bunların üzerinde gözüken siyah mermerin altında ise büyük ihtimal bir ayet yazıldır. Çünkü bu mermer parçasının buraya sonradan konduğu çok bellidir. Yine bu mermerin üst kısmına gelen yerde ise  dönemin padişahı  Sultan Birinci Abdülmecid efendimizin tuğrası işlenmiştir. Mihrabın en üst sağ ve sol köşelerine ise bir daire içinde çiçek motifleri çizilmiş ve bu motiflerin ortasına ise Osmanlı Harfleriyle ^^Maşaallah^^ yazılmıştır. Mihrabın iç duvarına ise boya ile perde resimleri çizilmiş ve bu perdenin ortasından sarkan bir zembil resmedilmiştir.

Mihrabın Görüntüsü

Minber :

Cuma ve Bayram namazlarında imam efendinin namazın bir rüknünü yerine getirmek için çıktığı bölümdür.Taş ve ahşabın mükemmel bir şekilde bütünleştirilmesiyle  ortaya çıkan bir şaheserdir. Sekiz basamaklıdır. Her iki yan duvarına ahşap süslemeler işlenmiştir. Minberin üzerine ustaca yerleştirilen altı adet sütün ile bu işlemeler bir bütünlük gösterir. Minberin kubbe kısmı taş ile kapatılmıştır. Bu kubbenin iç kısmı ve minberin duvar ile birleşen yerlerine gül motifleri işlenmiştir.

Minberin her yönden görüntüsü

Kürsü :

Camilerin ön ve sol duvarlarının birleştiği kesime yerden biraz yüksekçe olarak inşa edilen kısımdır. Namazlardan önce hatiplerin cami cemeatine vaaz etmek için çıktıkları bölümdür. Bu bölümüde tamamen taş işçiliği kullanılarak meydana getirilmiştir. İki basamaklı bir ahşap merdiven ile çıkılır. Bir kişinin rahatça oturabileceği genişliktedir. Zarif bir sütun başı ile alttan desteklenmiştir.

Kürsünün görüntüsü

Cami ile yaşıt olacak kadar eski büyük ayaklı saat :

İkinci abdülhamid han zamanında tüm Osmanlı Yurdunda zamanın daha iyi kullanılması saat kuleleri yaptırıldığı bilinen bir gerçektir. Bunun yanında yurt dışından saat ithal edilerek, tüm yurtta saat kullanımının yaygınlaştırılmasına çalışılmıştır.Camimizin saatide aynı dönemde Çiftehanlar Camiine konulmuştur. Ne yazık ki şimdi arızalı olduğu için çalışmamaktadır. Fakat görünüşünün güzelliğiyle çok dikkat çekmektedir.Saatin üzerinde yine bolca gül motifleri işlenmiştir.

Ayaklı saat

Camimizin içinden bir kaç görüntü:

Buraya kadar atalarımızdan bize miras olarak kalan Çiftehanlar Camiini elimden geldiğince sizlere tanıtmaya çalıştım. Mutlaka eksik kalan unuttuğum bir yer kalmıştır.  Bundan sonrası için bizden beklenen bu kültür mirasımıza sahip çıkmaktır. Benim beş bölüm halinde incelemeye çalıştığım bu yazı dizisinin bir kitapçık haline getirilmesi ise bizden sonraki nesillere, bu camimizi daha kolay tanıyıp incelemeleri için kalıcı bir arşiv olacaktır.