BAKIR MEZARLIĞINDAN TARİHİ ÖNEMİ ÇOK YÜKSEK MEZAR TAŞLARI
TARİHİMİZ İÇİN ÇOK KIYMETLİ BİR MEZAR TAŞI
Güzel beldemiz Bakır’da tarihte önemli insanların yaşadığına ve devlete hizmet ettiğine dair önemli bir belge olan ^^Abide Kadın^^ a ait mezar taşı. Üzerinde şöyle yazıyor :
ALA MEZAR-UL MEVT,
EMİR AHMET OĞLU,
HALİL PAŞA KIZI,
ABİDE KADIN RUHUNA FATİHA. SENE 1216
(miladi 1795). Bu mezar taşı çok önemli bir eserdir. Bu taştan zamanında Bakır’da devlete hizmet etmiş olan bir emir’in yaşadığını yine bu emirin paşa rütbesinde devlet hizmetinde bulunmuş bir oğlu olduğunu ve bu paşanında çok dindar ve ibadete düşkün olan bir kızının yaşadığını anlıyoruz. Taşın üzerinde merhumenin ismi yerine abide kadın yazması ise ayrı bir anlam taşımaktadır. Bundan da merhumenin çok dinine bağlı ve ibadet ehli bir insan olduğunu anlıyoruz. osmanlı kültüründe bir bayanın ^^kadın^^ sıfatıyla anılması, o kişinin halk arasında çok sevilen, sayılan ve saygı duyulan bir konumda olduğunun göstergesidir. Bunun içindir ki vefatından sonrada mezar kitabesine ^^kadın^^ yazılarak bu saygının kabirinede gösterilmesi istenmektedir. Lakin ne acıdır ki ben bu mezar taşını tozun toprağın içine karışmış bir halde buldum. Fakat ilk fırsatta gidip bu güzide validemizin mezarını tertipleyeceğim Mezar taşı süslerine dikkat ederseniz cami kabartmalarını görürsünüz, bir bayan mezar taşında çok sıklıkla işlenmeyen motiflerdir. Buradan da merhumenin ibadet ehli olduğu bariz bir şekilde anlaşılmaktadır.
Not : Bu mezar taşının üzerinde adı geçen Emir oğlu Ahmet’in, şimdilerde Osman Çavuşun Yaylası olarak bilinen lakin askeri haritalarda Emir Oğlu Çayırı olarak adı geçen mevkiye isim vermiş Emir Ahmet olduğunu düşünüyorum. yıllar içinde çayır el değiştirdiği için isimde değişmiş olabilir. Bu açıdan bakıldığında bu taşın hemen koruma altına alınması kanaatindeyim.
———-
ULEMAYA AİT BİR MEZAR TAŞI
Bakır Asri mezarlığında şimdilerde bulunan bu mezar taşını, belki bir daha göremeyebiliriz. Bu mezar taşının en büyük özelliği tek parça mermere bir bütün olarak işlenmiş olmasıdır. Bu mezar taşını oyan ustanın sanatkarlığını şimdilerde el becerisi ile işleyecek usta bulmak imkansızdır. Ben bu şekilde işlenmiş mezar taşlarına Manisa ve Bergama müzelerinde rastlamıştım. Bu mezar taşı o kadar ağırdı ki yerinden doğrultup dikmek için çok büyük güç harcadım. neredeyse pes edip bırakacaktım ki bu böylesine güzel bir mezar taşını okumalıyım dedim ve son bir gayret ile yerinden kaldırdım. şimdi ince bir bel ağrım var. tahminim 100 kilonun üzerinde bir mezar taşı. Taşın üzerinde ki sarığa bakılırsa ulemadan bir zata ait olduğunu söyleyebilirim. taşın üzerinde şöyle yazıyor :
HÜVEL HAYYUL KAYYUM ALA BEDE.
ZİYARETTEN MURAD EVELAN DUADIR.
BU GÜN TEVBE ET HEM YARIN SANADIR.
EL HACI ALİ ZADE EL HACI İSMAİL
RUHUNA RIZA EL LİLLAHİL FATİHA
SENE 1123
( Miladi yaklaşık 1702)
Not : bu mezar çok sık çalılıkların arasında ve taş neredeyse toprağa tamamen gömülü olduğu için henüz çalınmamıştır diye düşünüyorum. çünkü çok güzel bir eser mutlaka yakından görmelisiniz
————————–
OSMANLI KÜLTÜRÜ BİR KADIN MEZAR TAŞI